داستان یک کارشناس تولید محتوا
در یک پروژه با فردی در زمینه تولید محتوا به صورت دورکاری همکاری می‌کردیم. رشته تخصصی ایشان شیمی کاربردی بود. در جلسه مصاحبه اصرار داشتند که می‌توانند در زمینه محصولات کشاورزی مطلب بنویسند. توافق کردیم و قرارداد بسته شد. قرار شد فعلا هفته‌ای یک محتوا به ما بدهند. کلمات کلیدی، استانداردها و منابع نوشتن را نیز قرار شد ما تامین کنیم.
ابتدا با موضوعات پیشنهادی عمومی‌تر و ساده‌تر شروع کردیم تا ایشان فضای کاری و صنعت ما بیشتر آشنا شوند. اما با تخصصی‌تر شدن مطالب، فهمیدم که محتواهای تهیه شده کاملا کپی بوده و مصداق بارز محتوای تکراری هستند. در واقع ایشان از منابع مختلف ترجمه می‌کردند و آنها را به هم می‌چسباندند. دقیقا مثل لباسی که با وصله کردن چند صد پارچه باقی مانده از فرآیند دوخت سایر لباس‌ها، به دست آمده است.
با ایشان قطع همکاری کردیم.
ایشان به این حوزه مسلط نبودند و قصد هم نداشتند به تدریج مسلط شوند. شاید فقط برای اینکه نیاز به پول داشتند این کار را انجام دادند. نمیدانم. آنجا فهمیدم که محتوای کپی یا وصله پینه شده کاملا زار میزند و از شعاع ۲۰۰ کیلومتری نیز مشخص است.
من پیرو مینیمالیسم محتوایی هستم. به همین دلیل اعتقاد راسخ دارم. محتوایی که نوشته و منتشر می‌شود، باید چیزی به این اقیانوس محتوایی پر از زباله، اضافه کند. وگرنه اصلا ارزش فکر کردن هم ندارد.
پس:
در زمینی بازی کنید که فوانین آن را بشناسید و به کار ببندید.
اگر قوانین را نشناسیم، قبل از شروع بازی، بازنده خواهیم بود. در فرآیند نوشتن محتوا قرار است از منابع مختلف استفاده کنیم و چیزی هم خودمان به آن محتوا اضافه کنیم. در آخر مطلب را رنگ آمیزی و خوشمزه کنیم و به مخاطب بدهیم.
اشراف بر موضوع در تولید محتوا
حالا که اهمیت ارزش آفرینی در زمینه تولید محتوا را فهمیدیم برویم و ببینیم چگونه این کار را بکنیم.
برای مسلط شدن در یک حوزه بهترین راه مطالعه است. مطالعه کتابها، مقالات و وبلاگ‌های آن حوزه. با مطالعه در هر زمینه‌ای می‌توانیم در آن زمینه محتواهای خوبی بنویسیم. مهم نیست چقدر از بقیه عقب‌تر هستیم. مهم این است که شروع کنیم و آهسته و پیوسته جلو برویم.
همچنین کسب تخصص در زمینه تولید محتوا همانند کسب تخصص در تمام زمینه‌ها، نیازمند تمرکز است. قبلا مطلبی هم در مورد تمرکز و ستایش آن نوشته بودم. بد نیست نگاهی بیندازید.
انسانها نمی‌توانند در چندین حوزه متخصص شوند، پس با توجه به روضه‌ای که خواندم، بهتر است هنگام تولید محتوا، صرفا در زمینه‌هایی دست به قلم ببرید که مطالعه کافی کرده‌اید یا از محتوانویسان متخصص آن حوزه استفاده کنید. در این مورد خاص (کشاورزی) شاید بهتر باشد به جای استخدام یک کارشناس محتوا که به تدریج در زمینه کشاورزی متخصص شود، به استخدام یک کارشناس کشاورزی اقدام کنیم که دستی در نوشتن هم داشته باشد؛ یا حداقل بتوانیم نوشتن را به او آموزش دهیم.
عمیقا اعتقاد دارم که نویسندگی تا بیش از ۹۰% مهارتی است و قابل یادگیری.
بکر بودن محتوا امروزه اهمیت بسیار بیشتری نسبت به قبل دارد. فقط تولید محتوا بصورت تخصصی می‌تواند چنین ویژگی داشته باشد. گفتم می‌تواند داشته باشد. یعنی شرط لازم است اما شرط کافی نیست. امروزه توجه مخاطبان به محتوا بسیار کمتر از گذشته شده.
محتوای منتشر شده بخصوص اگر از جنس آموزشی باشد، باید چیزی به مخاطب اضافه کند و راحت الحلقوم باشد. وگرنه خیلی زود زیر خروارها محتوای خوب و بد دیگر مدفون خواهد شد.
قلم خوبی دارید اما در زمینه مدنظرتان تخصص ندارید؟
دست به کار شوید و کتابهای مرجع آن حوزه را بخوانید و به تدریج جلو بروید و کتابهای بیشتری بخوانید. استاندارد شخصی من این است: شما حداقل باید ۱۰ کتاب برتر هر حوزه را به دقت بخوانید و درک کنید تا بتوانید در آن حوزه کار عالی ارائه دهید. در سطحی بالاتر باید کتابهای مرجع آن حوزه را رونویسی کنید. شاید کاری سخت و طاقت فرسا باشد. اما کاری ارزش آفرین است. چون هر کسی این کار را نمی‌کند.
متخصص هستید اما هنوز قلم خوبی ندارید؟
چیزی که تجربه کردم را می‌گویم. همین امروز شروع کنید و در زمینه خودتان بنویسید. یا اگر هنوز ایده‌ای ندارید، روزنوشته بنویسید. در ابتدا روزی ۲۰۰ یا ۳۰۰ کلمه بنویسید. مهارت نوشتن به تدریج و در طول چندین سال شکل می‌گیرد. دقیقا مثل یک ماهیچه که با تمرین، قوی‌تر و چابک‌تر می‌شود.
همین روال را تا ۴۰ روز ادامه دهید. چرا ۴۰ روز؟ واقعا نمیدانم! اما بعد از ۴۰ روز این مقدار را به ۵۰۰ کلمه برسانید و ۴۰ روز بعدی را شروع کنید. همینطور ۴۰ روزها را ادامه دهید. تا به روزی ۱۰۰۰ کلمه یا بیشتر برسید. اگر به این مرحله رسیدید که روزی ۱۰۰۰ کلمه می‌نویسید، ورود شما به دنیای محتوا را تبریک می‌گویم. شما هم اکنون استاندارد پایه یک کارشناس محتوا را کسب کرده‌اید.
البته برای کسب تخصص تا سطح عالی، مدرسه نویسندگی شاهین کلانتری گرامی را توصیه می‌کنم.
در آخر
نویسندگی محتوای وب، طبیعتی پویا دارد. یعنی شما باید پیوسته به روز باشید و مطالعه کنید و دست به قلم ببرید. امتحال و سعی و خطا کنید تا کاملا بر موضوع مسلط شوید. شاید بهترین خصلتی که یک کارشناس محتوا می‌تواند داشته باشد، انعطاف پذیری است. به خودتان زمان و حق اشتباه بدهید. اما سعی کنید یک اشتباه را دوبار تکرار نکنید.
یعقوب دلیجه
۷ مهر ۱۳۹۹
بازنشر در ۴ دی ۱۳۹۹
