امروزه به جز آب که هست ولی کم هست، از همه چی داریم؛ زیاد هم داریم. ما در دریایی از انتخابها، سرگرمیها و حتی در اقیانوسی از محتواهایی که هر روز منتشر میشوند، شنا میکنیم.
بسیاری از ما چون کشتی بادبان شکسته، در این دریا سرگردان هستیم. در این دنیای آشفته و شتاب زده، مینیمالیسم به عنوان یک سبک زندگی میتواند نجات بخش ما باشد. اما مینیمالیسم چیست؟
آشنایی من با مینیمالیسم
حدود ۳ سال پیش با مینیمالیسم آشنا شدم. دانشجویی ایرانی ساکن لندن، سبک زندگی مینیمال را توصیه و آموزش میداد و ادعا میکرد با کمتر داشتن، آرامش بیشتری را تجربه خواهیم کرد. مینیمالیسم در زمینه معماری بناهای ساختمانی، هنر، خرید، سبک کار و زندگی و در آخر همه چیز! آن را اینگونه فهمیدم: “خلاصه کردن، ساده کردن و کمتر داشتن و خواستن”!
هم اکنون اغلب مردم در بسیاری از زمینهها از این همه تنوع در انتخاب و این همه زرق و برقی که دنیای مدرن امروزی به آنها ارائه میدهد خسته شدهاند. چند نفر را میشناسید که از شلوغی شهرهای بزرگ خسته شدهاند و آرزوی این را دارند که به یک تمکن مالی برسند تا بتوانند در یک روستای دورافتاده خوش آب و هوا زندگی کنند؟!
چند نفر را میشناسید که دوست دارند از خانه کار کنند و با پیژامه پشت لپ تاپ بشینند و پول به حسابشان واریز شود؟
مینیمالیسم در یک جمله خلاصه میشود: آرامش و لذت کمتر داشتن.
ما با مینیمالیسم به حذف چیزهای اضافه و تکراری در زندگیمان کمک میکنیم تا جا برای چیزهای مهم و اهداف زندگیمان باز شود. تا تمرکز بیشتری روی کیفیت (نه کمیت) زندگی داشته باشیم. تا از خودمان و وضعیت کار و زندگیمان راضیتر باشیم. تمرکز معجزه میکند.
حالا این مینیمالیسم چند سالی هست که حرکت خود در طراحی رابط کاربری وبسایتها و محتواهای آنها را شروع کرده است. اکنون میبینیم که وبسایتهای جدید سادهتر، خلاصهتر، متمرکزتر، با تنوع رنگ کمتر، کاربر پسندتر، سبکتر (در کدنویسی) و البته شیکتر شدهاند. این ویژگیها را باید روی محتواهایی که منتشر میکنیم نیز تعمیم بدهیم. به عصر محتوا نه به عصر مینیمالیسم محتوایی خوش آمدید!
فواید مینیمالیسم محتوایی
اگر میخواهید یک مقاله بیمصرف و بیهدف دیگر را به اقیانوس محتوا اضافه کنید یا یک محتوای اینستاگرامی فقط با هدف ابراز وجود منتشر کنید، دست نگه دارید! با این کار، زندگی را برای ما و خودتان سختتر میکنید. بیایید به جای کمیت، کمی هم روی کیفیت تاکید و تمرکز کنیم.
ما با محتوای کمتر اما با کیفیتتر کمک میکنیم مشتریان و بازدید کنندگان کانال محتوایی ما (وبسایت یا شبکههای اجتماعی) راحتتر محصولات ما را انتخاب کنند؛ کمتر سردرگم شوند؛ در تماس و درگیری با محتوای ما آرامش بیشتری داشته باشند و واقعا احساس کنند که یک انسان با احساس و با قصد کمک واقعی به آنها این محتوا را نوشته است.

با انتشار محتواهای کمتر، مدیریت محتوا آسانترشده و هزینههای شما نیز کاهش مییابد. مینیمالیسم محتوایی، انتشار تعداد محتواهای کمتر است نه محتواهای با حجم کمتر. حجم محتوا را موضوع محتوا و نیاز مخاطب تعیین میکند. سادگی و خلاصه سازی خوب است اما تا یک حدی!
چرا در نوشتن یک محتوا و رساندن یک پیام که فقط به ۶۰۰ کلمه نیاز دارد، از ۱۸۰۰ کلمه (۳ برابر) استفاده کنیم؟ چون ارباب (گوگل) ما را دوست داشته باشد و در مجلس لینکها ما را نزدیک خود بنشاند؟ چون با تعداد کلمه بیشتر، مخاطب را بیشتر در سایت خودمان نگه داریم تا به اصطلاح کنتور بیندازد و امتیاز سئو ما بالا رود؟! برند شدن در نظر مخاطب را میپسندید یا امتیاز سئوی بالاتر را؟!
گام اول برندینگ، ارج نهادن به راحتی مخاطب است. پس با تمرکز شدید و افراطی بر روی سئو، هیچوقت برندسازی اتفاق نمیافتد. ضمن اینکه ارباب (گوگل) نیز شاخصهای امتیاز دهی به سئو و جایگاه وبسایتها را به طور بیوقفه تغییر میدهد.
یادمان باشد، گوگل دوست وبسایتها نیست. بلکه دوست و رفیق کاربران است و برای راحتی آنان هرکاری میکند.
گامهایی برای اجرای مینیمالیسم محتوایی
بپردازیم به اجرای مینیمالیسم محتوایی! اینکه چه گامهایی طی کنیم تا از مزایای مینیمالیسم برای کسب و کار اینترنتی یا وبسایت خود سود ببریم. پس با من همراه باشید.
گام۱:هدف شما چیست؟
هر محتوایی که مینویسیم ابتدا باید هدف از نوشتن آن محتوا مشخص باشد. هدف دو لایه دارد. لایه اول هدف کلی از نوشتن آن محتواست. کمک به بازدید کنندگان و آگاه سازی آنها، به روز رسانی وبسایت و وبلاگ، کسب جایگاه در موتورهای جستجو و به دنبال آن کسب اعتبار در تخصص و صنعت مدنظر شما. و در آخر یادگیری و کسب تخصص بیشتر با یاد دادن و انتقال تجربه خودتان.

اما لایه دوم به موضوع اصلی محتوای شما مربوط میشود. اینکه در مورد چه موضوعی میخواهید بنویسید. در مورد چه موضوعی میخواهید وبسایت خود را پربارتر کنید و بسته محتوایی خود را به روز کنید. شاید هم هدف شما کمک به بازدید کنندگان جهت انتخاب راحتتر محصولات و خدمات شما باشد.
مینیمالیسم محتوایی روی پربارتر شدن محتوا نه پرحجم شدن آن تمرکز دارد.
گام۲:مخاطب را بشناسید.
شناخت نیازها، دغدغهها و ترسهای مخاطبان یکی از پیش زمینههای نوشتن محتواست. مخاطب شناسی کمک میکند تا محتوا را در زمان مناسب، شکل محتوایی مناسب و به فرد مناسب برسانید. راه حل مناسب برای مخاطب شناسی عمیقتر را مطالعه مباحث جامعه شناسی میدانم. شناخت دقیق مخاطب برای اغلب کسب و کارها آنلاین و فیزیکی یک مزیت رقابتی درخشان است.
یکی از اهداف اصلی مینیمالیسم محتوایی، رساندن محتوای مناسب به مشتری مرتبط است. یعنی همان فرآیند مخاطب شناسی در استراتژی محتوا. پس شناخت مخاطب از زیاده گویی و افزایش بیهوده حجم و تعداد محتوا جلوگیری میکند.
محتوا نویسی بدون مخاطب شناسی، همانند سعی برای فروختن پوشاک بچه گانه به فردی است که قصد دارد کت و شلوار و اکسسوری مردانه بخرد!!
گام۳:در حوزه خود متخصص شوید.
در حوزهی کاری خود به یک متخصص واقعی تبدیل شوید. فقط یک متخصص و کاربلد میتواند در زمینه کاری خود محتوای عالی بنویسید. کسی که پیوسته محتواهای عالی و به درد بخور مینویسد، حتما در حوزه خود حرفی برای گفتن دارد.
رستگاری با محتوای کمتر یا مینیمالیسم محتوایی اتفاق نمیافتد مگر با کسب تخصص بالا در حوزه خودتان و یادگیری همیشگی.
گام۴:گوشه محتوایی خاصی را در نظر بگیرید و متمرکز عمل کنید.
تمرکز همیشه معجزه میکند. شما نمیتوانید برای زمینههای مختلف محتوا بنویسید و در همه آنها متخصص شوید. آیا بهتر نیست به جای چندین دسته بندی محتوایی در وبسایت خودتان، فقط روی ۲ یا سه دسته بندی تمرکز کرده و محتواهای عالی بنویسید؟ به این ترتیب قطعا بازدید کنندگان هدفمند و مشتاق به خرید محصولات و خدمات، شما را پیدا خواهند کرد.

باید گوشه محتوایی (content niche) خاصی برای وبسایت خود در نظر بگیرید و بر اساس آن مخاطبان هدفمند خود را در اقیانوس رقابت بین کسب و کارها شکار کنید.
جو پولیتزی-متخصص بازاریابی محتوا
گام۵: قاعده ۸۰/۲۰ در مدیریت محتوا؛ مقالات کوتاه یا طولانی؟؛ تعداد مطالب بیشتر یا کمتر؟
استانداردهای مدیریت محتوا تا چند سال اخیر تاکید داشت ۹۰% باید برای تولید محتوا و ۱۰% روی بهبود، نشر، به روز رسانی و توزیع محتوا وقت بگذاریم. اما امروزه استراتژیستهای محتوا توصیه میکنند فقط ۲۰% را به تولید محتوای جدید و با کیفیت اختصاص دهیم. این یعنی یکی از مصداقهای مینیمالیسم محتوایی.
با بیشتر شدن تعداد محتواها، سردرگمی و سرگردانی بازدیدکنندگان در وبسایت شما نیز بیشتر میشود. باید در تعداد محتواها و حجم آنها بازنگری اساسی کنیم. پیشنهاد میکنم برای هر دسته محتوایی، فقط محتواهایی را که مورد نیاز مخاطب هست تولید کنید. شاید برای موضوع وبسایت شما تعداد محتواها ۲۰ یا ۳۰ عدد باشد؛ یا شاید هم بیشتر.
مهم است سعی نکنید حرفی را در چند محتوا تقسیم کنید. مگر اینکه حجم محتوا خارج از حوصله مخاطب باشد. بهتر است یک موضوع مشخص را در یک محتوای هرچند طولانی، به طور کامل توضیح دهید. یکی از اهداف محتواهای سریالی، به زور نگه داشتن بازدید کننده در داخل وبسایت است.
یکی از راهکارها ارائه تجمیع موضوعات محتوایی در قابل یک فایل کتاب الکترونیک است. مخاطب میتواند با دانلود فایل الکترونیک، به راحتی به تمامی محتواهای مربوط به یک موضوع خاص، دسترسی پیدا کند.
قرار نیست به هر قیمتی میانگین حضور در وبسایت را بالا برده و امتیاز سئوی بیشتری بگیریم. اگر روی نیازهای واقعی مخاطبان تمرکز کنیم، خیلی زود موتورهای جستجو و بازدید کنندگان وبسایت، پاداش تلاشهای ما را خواهند داد.
پس روی کاهش تعداد محتواها تمرکز کنید. اما از بلند بودن محتواها نترسید.
گام ۶: روی به روز رسانی محتواها وقت بگذارید.
برنامه دقیقی برای ترفیع و بهبود محتواهای قدیمی داشته باشید. مثلا از وبسایت یک شرکت صنعتی انتظار میرود بعد از گذشت ۶ ماه از انتشار هر مقاله وبلاگی، آن را به روز کند. بهبود ساختار متن، اصلاح اطلاعات فنی در داخل مقاله، افزودن یا اصلاح عکس و اینفوگرافی یا فایل ویدئویی به محتوا و رد کردن محتوا از فیلتر جدیدترین الزامات بهینه سازی موتورهای جستجو (سئو) از مصداقهای به روز رسانی محتوا هستند.
به روزرسانی محتوا همیشه هم معنی افزایش حجم محتوا نمیدهد. برخی اوقات لازم است قاتل باشید! قاتل کلماتی که خود نوشتهاید. این کار سختترین (بخوانید دردناکترین) مرحله از فرآیند بازاریابی محتواست.
پس مینیمالیسم محتوایی صرفا کاهش تعداد محتوا و افزایش حجم محتوا نیست.
گام۷: مرور اهداف نوشتن محتواها
همزمان با دورههای به روز رسانی محتوا، حتما در اهداف نوشتن محتواها نیز، بازنگری کنید. مثلا قبلا محتوایی را برای کسب رتبه در یک کلمه کلیدی خاص نوشتهاید اما هم اکنون سیاست کاری شما کمی با قبل تفاوت دارد. پس براساس خط مشی جدید باید محتوا را به روز رسانی کنید. تا تمام محتواهای وبسایت شما متناسب با هدف شما به پیش بروند.
گام ۸ : به جای تبلیغات روی روابط عمومی وقت بگذارید.
دیگر دوره تبلیغات و نوشتن پستهای وبلاگی که در آخر آنها تبلیغ محصولاتمان وجود دارد گذشته است. دیگر بازدید کنندگان به این آسانی، وبسایتی را دنبال نمیکنند. آنها دیگر مثل سابق حوصله ندارند. همچنین دقیقا کار با کیفیت و کار بیکیفیت را از همدیگر تشخیص میدهند. باید سعی کنیم به محتواهای خود معنا و هدف خاصی ببخشیم.

به جای تبلیغات افراطی و فرو کردن اطلاعات محصولات و خدماتمان در چشم بازدید کننده، سعی کنیم به او کمک کنیم و آنقدر محتوای با کیفیت ارائه دهیم که مشتریان خودشان به دنبال ما بیایند.
آگهی دادن در مجلات چاپی، آگهی دادن در صفحات شبکههای اجتماعی پربازدید، آگهی تلویزیونی و تبلیغات محیطی از مصداقهای اصلی و البته بسیار پرهزینه تبلیغات و فرو کردن محصول و خدماتمان در چشم مشتری است. درست فهمیدید! من طرفدار روشهای بازاریابی درونگرا هستم.
گام ۹: محتوای سبز تولید و نشر دهید.
محتوای سبز محتوایی است که همیشه سرزنده و کار راه انداز و مفید است. برای سرزنده نگه داشتن محتوای سبز باید به طور مداوم به آن رسیدگی شود. یک محتوای سبز و عالی همانند درخت، به آبیاری منظم و به موقع نیاز دارد. برخی اوقات به هرس نیاز دارد. برخی اوقات نیز به کودهای ارگانیک نیاز دارد تا در فرآیند رشد، چیزی کم نداشته باشد. و در آخر به یک خاک حاصلخیز (یک وبسایت عالی) نیاز دارد تا هیچ چیزی جلودار رشدش نباشد.

محتوایی که بصورت فلهای منتشر میشود و به شدت آبدوغ خیاری است (!) یک محتوای سبز نخواهد بود. سرنوشت اینگونه محتواها را باید در سرزمین نیستی و نابودی جستجو کرد.
گام ۱۰: برای محتواهای خود فقط و فقط از تصاویر مرتبط و ترجیحا اوریجینال استفاده نمایید.
موتورهای جستجو روی اوریجینال بودن محتواها و فایلهای مورد استفاده در محتوا بسیار حساسند. پس به هیچ وجه کپی نکنید. این کار در دراز مدت شما و کسب و کارتان را کله پا میکند. سعی کنید محتواهای بکر و جدید بنویسید و چیز جدیدی به اقیانوس محتوا اضافه کنید.
از عکسهایی که خودتان انداختهاید در نوشتن استفاده کنید. همچنین در صورت استفاده از عکسهای دیگران، حتما چک کنید که حق استفاده و کپی رایت نداشته باشد و به صورت رایگان عرضه شده باشد. یا اینکه مستقیما به لینک منبع عکس، ارجاع دهید.
خوب است که برای هر ۳۰۰ یا ۳۵۰ کلمهای که مینویسید یک تصویر مرتبط را در محتوا بگنجانید. صوت و ویدئو را نیز در نظر داشته باشید. این دوتای آخری معجزه میکنند.
گام ۱۱: الزامات سئو را پشت گوش نیندازید. اما افراط هم نکنید.
بهینه سازی محتواها برای اینکه موتورهای جستجو آن را بهتر بفهمند و راحتتر دسته بندی کنند و در نتایج خود در جایگاه بالاتری نمایش دهند، یک هنر و تخصصی است که بسیار ارزش آفرین است.
شما با سئو کردن محتوای وبسایت خود برای موتورهای جستجو، انگار یک تک تیرانداز استخدام کردهاید که مشتریان را با دقت شکار میکند. حال با استخدام مینیمالیسم محتوایی در کنار سئو، با کمترین مصرف تیر بیشترین مشتریان را شکار خواهید کرد.
عملیات بهینه سازی و سئو سایت، یک فرآیند همیشگی است و باید بی وقفه انجام شود. نه اینکه به مدت ۶ ماه به صورت پیمانکاری، وبسایت خود را به یکی از شرکتهای طراح وبسایت بسپارید؛ بعد از اتمام قرارداد هم وبسایت را به امان خدا رها کنید.

محتوا هم چیزی نیست که یک بار آن را تولید کنید و در وبسایت هوا کنید و میوههای خوشمزهاش را هر روز بچینید. بلکه باید هر چند وقت یکبار دستی به سر و رویش بکشید و آن را بهتر کنید؛ تا به تدریج میوههای آبدارش پدیدار شوند.
همانطور که موتورهای جستجو الگوریتمهای خود را روز به روز بهتر میکنند، ما نیز باید به طور مداوم رفتار مخاطبان و عملکرد وبسایت خود را پایش کنیم و براساس آن وبسایت و محتواهای خود را بهبود دهیم.
خرداد ۱۳۹۹
پیشنهاد مطالعه کتاب
کتاب تاثیر-روانشناسی و فنون متقاعد سازی-رابرت چالدینی (سیالدینی)
کتاب ماشین محتوا از دن نوریس