تب محتوا و بازاریابی آن و بازاریابی به وسیله آن، تقریبا از سال ۲۰۰۰ شروع شد. آنجایی که جو پولیتزی انستیتوی بازاریابی محتوایی خود را راه اندازی کرد. البته پیش از این هم بشر از محتوا برای اهداف مختلف استفاده کرده است. از نقاشی بر روی دیوارهای غار تا انتشار مجلات تخصصی صنایع مختلف در قرون جدید؛ از حک کردن نشان حکومت‌ها بر روی سکه‌ها در دوران باستان تا مهر کردن نامه‌ها با شمع گداخته.
بالاخره محتوا چیست؟
بله درست فهمیدید. محتوا هر چیزی می‌تواند باشد. در واقع هر چیزی که پیامی در خود داشته باشد، می‌تواند به محتوا تابیر شود. کتاب، مجله، مقاله، لوگو، مُهر، نشان، امضا، رنگ خاص (مثل رنگ سازمانی)، نقاشی، عکس، صدا، موسیقی، کتاب الکترونیک، خوشنویسی، ویترای (نقاشی روی شیشه)، فیلم، تئاتر، کاریکاتور، شعر، رقص، کاتالوگ، بروشور، دستورالعمل، بسته بندی یک محصول، پیامک، ایمیل، شعار، متن تبلیغاتی از هر نوع، شخصیت هر انسان و… می‌توانند مصداق‌های کاملی برای محتوا باشند.
پس:
محتوا، هرچیزی است که توسط بشر به قصد انتقال یک پیام ایجاد و توزیع می‌شود.
یعقوب دلیجه
حال بپردازیم به بازاریابی محتوایی
اما بازاریابی محتوایی می‌شود بازاریابی کردن به کمک محتوا. بازاریابی از آنجایی شروع شد که بشر فهمید نمی‌تواند در تمام زمینه‌ها خودکفا باشد. به همین دلیل تخصص‌های مختلف شکل گرفتند. یکی بزاز شد و دیگری درودگر. یکی خیاط شد و دیگری آسیابان و کفاش. با افزایش جمعیت، تعداد افراد موجود در هر حرفه افزایش یافتند. پس صاحبان مشاغل جای خود را تنگ دیدند و فهمیدند باید برای بدست آوردن سهم بازار بجنگند.
به تدریج بشر از محتوا برای تمایز محصولات و خدماتش استفاده می‌کرد. روی محصولاتی مانند چاقو و داس، اسم استادکار حک می‌شد یا اینکه افراد مهم و عالی‌رتبه، امضا و مُهر منحصر به فرد داشتند.
ما با کمک محتوا، اسم و رسم خودمان را در بازار منتشر کردیم؛ حضورمان را با تمام وجود فریاد زدیم؛ سعی می‌کنیم محصول و خدمت ما از سایر هم صنفان متمایز باشد. بعدها در راستای همین موضوع، کیفیت و کارکرد صحیح خدمات و محصولاتمان را تضمین کردیم. خدمات پس از فروش ارائه دادیم و ارتباط با مشتریانمان را افزایش دادیم و در مناسبت‌های مختلف برای آنها هدیه فرستادیم.
از دو دهه اخیر هم از محتوا به نحو جالب‌تری استفاده کردیم. اینکه با تولید و انتشار محتوا، به مخاطب و مشتری پیام تخصص، تمایز و کیفیت می‌دهیم. یا حداقل با محتوا کاری می‌کنیم که مشتری آن را حس می‌کند.
تمام این اقدامات در حیطه بازاریابی محتوایی قرار می‌گیرد.
تعریف بازاریابی محتوایی
بازاریابی محتوایی فرآیندی بازاریابی است که در آن با تولید محتوای جذاب و بکر با هدف آگاه سازی یا آموزش مخاطب هدف / مشتری در قالب انواع محتوا، به طور نا محسوس پیام تخصص، تمایز و کیفیت مخابره می‌کنیم.
یعقوب دلیجه
بازاریابی محتوایی، یک فرآیند کسب و کار و بازاریابی است که برای ایجاد و توزیع محتوای با ارزش و جذاب به منظور جذب، به دست آوردن و پیوند دادن مخاطبان هدف که به روشنی تعریف شده و راستای تشویق اقدامات سودآور مشتریان هستند.
جو پولیتزی- کتاب بازاریابی محتوای حماسی
شاید تنها چیزی که جو پولیتزی در تعریفش لحاظ نکرده، اثرگذاری غیر مستقیم بر روی مخاطب هدف باشد. اینکه محتوای بکر و انتشار آن به تدریج باعث برندسازی، کنترل ذهن و تغییر رفتار مشتری می‌شود. چیزی که خود مخاطب هم احساس نمی‌کند و در برخی موارد انکار هم می‌کند.
و در آخر بازاریابی محتوا
بسیاری از افراد بازاریابی محتوا را با بازاریابی محتوایی اشتباه می‌گیرند. بازاریابی محتوایی را تعریف کردیم و گفتیم، بازاریابی به کمک محتواست. اینکه از محتوا در شکل‌ها و انواع مختلف آن در موضوع مشخص و برای هدف مشخصی استفاده کنیم تا خودمان، شرکت‌مان، ایده یا محصولاتمان را بازاریابی کنیم.
اما بازاریابی محتوا یعنی اینکه ما صرفا یک محصول از جنس محتوا داریم و می‌خواهیم آن را بازاریابی کرده و در نهایت به فروش برسانیم. پس باید بگوییم دایره بازاریابی محتوا از دایره بازاریابی محتوایی کوچکتر بوده و حوزه محدودتری را در بر می‌گیرد. باید دقت کنیم تا به چنین اشتباهاتی دچار نشویم و واژگان را در جایگاه درست به کار ببریم.
در این نوشته واژگان کلیدی حوزه تخصصی محتوا را بررسی کردیم تا شروعی مستحکم در این مسیر داشته باشیم. با ما همراه باشید تا دل و روده بازاریابی محتوایی را تشریح کنیم و از جوانب مختلفی آن را مورد موشکافی قرار دهیم. باشد که گامی باشد برای انتقال اصولی تخصص و تجربه در این حوزه.
